Skip to main content

Ochrona ptaków
siewkowych Podlasia

Gatunki objęte projektem

Dubelt (Gallinago media)

11 marzec 2022

To średniej wielkości przedstawiciel rodziny bekasowatych. Dużo trudniej wypatrzyć go wśród traw jak również w locie, w porównaniu do rycyka. Bardzo podobny do kszyka – wielkością (długość ciała to max. 30 cm, rozpiętość skrzydeł 46cm) i ubarwieniem. Aby rozpoznać te dwa gatunki trzeba mieć trochę doświadczenia, na początku warto sięgnąć do literatury. Dubelt jest nieznacznie większy i lata spokojniejszym lotem, po zerwaniu się z ziemi leci nisko i prosto jednak, co utrudnia sprawę, zmęczony kszyk będzie również poruszał się w taki sam sposób.


Brak jest u tego gatunku dymorfizmu płciowego. Cechą charakterystyczną jest zachowanie dubeltów podczas toków. Samce zbierają się na tokowiskach, może być ich kilkanaście lub nawet więcej – jeżeli jest to teren gdzie występują licznie. Dodatkowo każdy osobnik odwiedza w ciągu jednej, wiosennej nocy kilka znanych sobie tokowisk. Podczas tych wędrówek ptaki przekraczają granice państwowe i przelatują kilkaset kilometrów latając pomiędzy tanecznymi arenami na Białorusi i w Polsce. Ptaki te to nie lada gratka dla ptasiarzy i ich toki przyciągają niezmiennie od wielu, wielu lat turystów z Polski i zagranicy. Niestety są one niezwykle rzadkie a informacje o tokowiskach są utrzymywane przez ornitologów w tajemnicy. Obecnie ptaki te można obserwować w Polsce już tylko na Podlasiu i Lubelszczyźnie, na pozostałych obszarach naszego kraju pojawiają się efemerycznie. W chwili obecnej szacuje się wielkość populacji krajowej na ok. pół tysiąca samców (w przypadku tego gatunku podaje się tę liczbę) i stanowi to ok. 15% populacji UE.


Gnieździ się w takim samym środowisku jak wyżej opisany rycyk i podobne ma preferencje pokarmowe.


Jest to ptak wędrowny. Zimuje w Afryce Subsaharyjskiej. W trakcie wcześnie realizowanych przez PTOP projektów kilka osobników tego gatunku otrzymało nadajniki, które pozwalały sczytać dane o przelotach kilku osobników. Dubelty opuszczają tereny lęgowe w sierpniu ale nie odlatują od razu na polgnie. Mogą się jeszcze kręcić w pobliżu obfitych żerowisk i nabierać wagi nawet do października, przy czym mogą być to łąki Polesia lub wysokogórskie pastwiska w Rumunii. Po zgromadzeniu zapasów i przy sprzyjającej pogodzie ptaki potrafią w jednym skoku pokonać dystans kilku tysięcy kilometrów, tak jak jeden z osobników, który w ciągu 84 godzin lotu pokonał 6800 km i doleciał do Afryki Środkowej. Ptaki osiągają przy tym średnią prędkości przelotu ponad 90 km/h! Jest to niezwykłe wynik, przy tym należy pamiętać, że dubelty pokonując tak duże odległości wracają z Afryki i trafiają bezbłędnie na swoje stare tokowiska. Nie znamy jeszcze wielu szczegółów na temat ptasich wędrówek.

Dubelty Matysiak IMG 010609 Puchly 1988


Zobacz także

Wspólnie działamy na rzecz Europy zielonej, konkurencyjnej i sprzyjającej integracji społecznej